علّامه حسن زاده آملی حفظ و نگهداری آثار و تألیفات و بیانات عرشی حضرت علامه حسن زاده آملی
؛▬▬▬❁ஜ۩﷽۩ஜ❁▬▬▬؛
شرح مصباح الأنس
جلسه چهارم
و فی الحث علی وصل رحم الطبیعه معرفه سرّ المنهی عن القاء النفس فی التّهلکه
همانطور که دیروز به عرض رساندیم حالا دارد پاره ای از اسرار بعضی از آیات و روایات را، شبیه اسرار احکامی که مثل اسرار الصلوه ، اسرار الحج، اسرار الصوم اینطور نوشته اند؛ هرکسی به قدر دریافتش و بینشش در پیرامون منطق وحی، پیاده فرمودند، ایشان هم به بعضی از جهاتش اشاره ای می فرماید.
از جمله ابتدا اینکه، خدای سبحان فرمود که: “وَلا تُلقُوا بِاَیدیکُم اِلی التَّهلُکَه “
هلاکت ، هلاکتِ نفس، حالا فرمایشات دیگر هم که دارد آیات دیگر در نهی از این عمل، آنچه که درباره ی مقام رحم و طبیعت، این کارخانه ی عظیمِ انسان سازی اشاره کرده ایم، می دانید که کسی که بخواهد این کارخانه را، این طبیعت را، این نفس را، این انسان را هلاک کند، مرتکب چه گناه عظیمی شده است.
و همانطوری که از لفظ شریف آورده اند:
اِرتکاب میدانید که اِفتعال است دیگر؛ و اِفتعال فعلی را به تکلّف، به نادرستی، خلاف طبیعت، به حیله و دغلی، خلاف نسل عالم، خلاف حکم عقل، خلاف خصلت انسانی آدم بخواهد انجام بدهد، اِفتعال می شود.
” لِها ما کَسَبَت” کَسَبَ را قاعده ی مسیر اجتماعی، حیات، زندگی، لَهُم.
خیلی خب سرفراز هم هست؛ دلش هم تاپ تاپ نمی کند، ترس هم ندارد،کَسَبَ، لَهُم ما کَسَبَ.
به آنجا به دغلی و دزدی و ترازو زدن و دروغ گفتن و هزاران حیله به کار آوردن: ” وَ عَلیها مَا اکتَسَبَت “
که اِکتسابِ، که اینجا هم می فرماید مرتکب گناه شده، مرتکب ظن شده، چون ارتکاب ظن، عین عمل طبیعی نیست. آن کَسَبَ نکاح است؛ نکاح است. اِکتساب این سفاح است و هکذا در هر فعل غلطی که خلاف است. آنجا ارتکابِ به حیله، به تزویر، به شیطنت، به مکر، به ظلمت، تاریکی ، خلوت ، نادیده ، اینها باید بر او سوار بشود، بر این فعل، بر این عمل، بر این کار، باید سوار بشود ، اِرتَکَبَهُ، سوار شد او را به حیله گری، به دغلی، نه به راستی و درستی و حقیقت و اینها.
بله غرض، فرمود که نفستان را ، شخصتان را، حقیقتتان را القاء به تَهلُکِه، آن را هلاکش نکنید، این مقام رحِم را، دیدید که از حق سبحانه مشتق است.
این طبیعتی که تعریف شده ، بعد شده این پدر، شده اون مادر ،حالا ولو اینکه ما رحم را فعلا همانطور که عرض کردیم زهدان معنا می کنیم، اما حالا خود پدر، می بینید که یک مرحله کارخانه هست دیگر “سُبحانَ الَّذی خَلَقَ الاَزواجَ کُلَها”؛ ازواج .
همه از زوج پدید آمده اند دیگر، همه، همه، حتی گیاه ها ، حتی معادن ، آنچه را که در عالم عناصر پیاده می شود همه از زوج است؛ و هر چه که آثار وجودی دارد مطلقاً از زوج است، حالا ما انسی گرفته ایم ، متعارف عام که زوج را به مذکر و مونث؛ وگرنه “سُبحانَ الَّذی خَلَقَ الأَزواجَ کُلَها” .
خدا رحمت کنه این آقا شعرانی را که می فرمود که حتی نور برق، از دو رشته ی مثبت و منفی. مثبت و منفی ، بالاخره باید زوج باشد تا نور بدهد و نور پیش بیاید و هکذا.
بعضی جاها پدر است، مادر است؛ چرا نفس را به تَهلُکَه؟ حالا خودش را قتل نفس کرده ، کارخانه الهی را ، که خداوند نهی فرمود به همش نزند، زده؛ گناه کرده. نفس دیگری را از بین برده، آدم کشی کرده ، هکذا.
یک مقدار در این امور الان وارد در بیان اسرار احکام می شود. پاره ای از مطالبی که وابسته است به این موضوع.
و فی الحث علی وصل رحم الطبیعه
ادامه دارد….